Ιστορία του Κορυδαλλού και αναμνήσεις

Μια και δεν υπάρχει αρκετό υλικό στο διαδίκτυο αποφάσισα να γράψω αυτό το άρθρο για τον Κορυδαλλό και την ιστορία του, τη συνοικία που γεννήθηκα, εγώ και ο πατέρας μου, με υλικό απο τις δικές του και τις δικές μου αναμνήσεις.
Στην αρχαιότητα ο Κορυδαλλός αποτελούσε ενα απο τους Δήμους της αρχαίας Αθήνας.
Κατά την Τουρκοκρατία ο Κορυδαλλός αποτελούσε τσιφλίκι.

Το παλιό Κουτσικάρη

Ενας απο τους πιο γνωστούς τσιφλικάδες ήταν ο Εμμανουήλ Κουτσικάρης και με το όνομα Κουτσουκάρι ήταν γνωστός ο Κορυδαλλός για πολλά χρόνια ακόμα και μέχρι τη δεκαετία του 50 παρόλο που το επίσημο όνομα του ως Κορυδαλλός επισημοποιήθηκε το 1946 όταν ο Κορυδαλλός έγινε Δήμος.

Το τσιφλίκι του Κουτσικάρη που μετά τον Κουτσικάρη ανέλαβε κάποια Παχύνα, μοιράστηκε σε οικόπεδα που πωλήθηκαν σε πολλούς απο τούς πρώτους κατοίκους του Κορυδαλλού πριν και μετά απο το 1929.

Προπολεμικά αλλά και μετά τον Β Παγκόσμιο πόλεμο ο Κορυδαλλός όπως άλλωστε και πολλές συνοικίες του Πειραιά και της Αθήνας ήταν μια όμορφη εξοχή με χωράφια, αμπέλια και λίγα σπίτια με αυλές και κήπους.

Τα σπίτια

Η πιο επιβλητική κατοικία προπολεμικά, που υπάρχει ακόμα και σήμερα, ήταν το αρχοντικό του πρώην δήμαρχου Γεράκη στην γωνία Κρήτης και Αγίου Γεωργίου ενα απο τα λιγοστά αρχιτεκτονικά δείγματα της Αρτ Ντεκό στην Αττική.

Τα περισσότερα σπίτια είχαν αυλές και μεγάλους κήπους και αμυγδαλιές, συκιές και μουριές και μερικά όπως και το δικό μας είχαν κεραμίδια.

Μέχρι και τα μέσα του 60 οι γειτονιές του Κορυδαλλού ήταν άδειες απο αυτοκίνητα και γεμάτες απο παιδιά που έπαιζαν στους χωμάτινους δρόμους, γυαλένια, βόλους, μπάλα, σβούρες, τα μήλα, κυνηγητό, κρυφτό και αμπάριζα.

Παιγνίδια στίς γειτονιές

Κάθε εποχή είχε και το δικό της παιγνίδι. Οταν άνοιγαν τα σχολεία τα χαρτάκια ήταν στη μόδα, συλλογές απο καρτέλες με τα θαύματα του κόσμου, μοντέλα αεροπλάνων και αυτοκινήτων, σημαίες, ομάδες, και ζωγραφιές που αγόραζες απο τα ψιλικατζίδικα (τα μαγαζάκια που στα παιδικά μας μάτια ήταν μαγικά).

Τα Χριστούγεννα σβούρες, γυαλένια, καρύδια και την άνοιξη μπάλα και κρυφτό. Όταν ζέσταινε ο καιρός η γειτονιά έβγαζε τις καρέκλες στα πεζοδρόμια και ήταν τότε όλοι σαν μια οικογένεια. Τι να πρωτοθυμηθείς, τον κλείδωνα, τις αποκριές, τις φωτιές του Αϊ Γιάννη, τον αυτοσχέδιο μπερντέ με τον Καραγκιόζη.

Το Γηροκομείο

Το Γηροκομείο ήταν μια απέραντη αλάνα ιδανική για ποδόσφαιρο και πέταγμα αετού τις αποκριές. Ποιος παλιός δεν θυμάται ακόμα επαγγέλματα που σβήσανε , βιοπαλαιστές που πέρναγαν απο τις γειτονιές διαλαλώντας την πραμάτεια τους, ο γαλατάς , ο παπλωματάς, ο γανωτής, ο παλιατζής, ο τυροπιτάς και το καλοκαίρι ο παγωτατζής που το χειμώνα πούλαγε χαλβά και το καλοκαίρι τα παγωτά, χωνάκι της μιας δραχμής και το καραβάκι με δίφραγκο.

Το σημερινό στίγμα του Κορυδαλλού οι περίφημες φυλακές και η εγκατάσταση τους στον Κορυδαλλό κατά τη γνώμη μου ξεκινούν απο την εποχή που ο δικτάτορας Μεταξάς φτιάχνει το άσυλο, το αναμορφωτήριο ανηλίκων και κατόπιν το γηροκομείο που παρέμεινε γιαπί γιατί πρόλαβε ο πόλεμος.

Για λόγους που δεν γνωρίζω όλη η τεράστια περιοχή που βρίσκονται σήμερα στοιβαγμένα, φυλακές με άκουσον άκουσον σχολεία, γυμνάσια και παιδικούς σταθμούς, ήταν κάποτε μια τεράστια αλάνα για παιχνίδι και θα μπορούσε σήμερα να ειναι στολίδι και όχι στίγμα της συνοικίας μας.

Πλατεία Βενιζέλου

Η πλατεία Βενιζέλου κράτησε το όνομα της Στρατώνας για πολλά χρόνια γιατί εκεί βρίσκονταν οι Στρατώνες. Στην Κατοχή στο έπος το 40 χρησιμοποιήθηκαν ως στρατόπεδο Ιταλών αιχμαλώτων και όταν εισέβαλαν οι Γερμανοί τις χρησιμοποίησαν ως στρατόπεδο Ρώσων αιχμαλώτων και κατόπιν σαν αποθήκη πυρομαχικών που ανατινάχτηκε το 43.

Το Ασυλο στον πόλεμο είχε μετατραπεί σε στρατιωτικό νοσοκομείο και το Γηροκομείο είχε γίνει Ιταλικός στρατώνας. Σήμερα η δυτικη και βόρεια πλευρά είναι πεζόδρομος και αποτελεί μια απο τις πιο όμορφες πλατείες του Κορυδαλλού. Σίγουρα πολλοί θα θυμούνται ττην Γαρδένια στις χρυσές εποχές της και τις υπέροχες Νουγκατίνες της.

Εργασία και Συγκοινωνίες

Οι περισσότεροι κάτοικοι του Κορυδαλλού εκείνοι την εποχή και μεταπολεμικά, άλλοι εργάζονταν στον Πειραιά, άλλοι στο εργοστάσιο του Δηλαβέρη στον Καραβά και άλλοι σε υφαντουργεία στην Νίκαια. Η μοναδική βιοτεχνία που υπήρχε στον Κορυδαλλό ήταν του Αδαμπάσογλου που έφτιαχνε κεραμικά.

Τα λεωφορεία

Τα πρώτα λεωφορεία απο τον Πειραιά σταματούσαν στο Σανοπωλείο του Μαχά λίγο πιο πάνω απο το Περιβολάκι, μετά το τέρμα πήγε στο λεγόμενο Παλιό τέρμα στην Αθηνάς και Ξενοφώντος ενώ ακόμα η πλατεία Ελευθερίας ήταν μια αλάνα που τον χειμώνα την διαπερνούσε ενα ρέμα.

Κατόπιν το τέρμα πήγε στην γωνιά Ταξιαρχών και Γρηγορίου Λαμπράκη και έτσι ονομάστηκε το Παλιό Τέρμα κάτω απο την πλατεία Ελευθερίας.

Τα πρώτα λεωφορεία που έκαναν την διαδρομή Πειραιά Κορυδαλλό ξεκινούσαν απο την οδό Καθολικής Εκκλησίας, ήταν παλιά αμερικάνικα σε χρώμα κρεμ προς το κίτρινο με μαύρες ρίγες όπως τα αμερικανικά σχολικά που βλέπουμε στα έργα. Τα πρώτα Σκάνια με του κουτσή μούρη σε χρώμα μπλε και άσπρο φάνηκαν γύρω στο 57 απο όσο θυμάμαι.

Σχολεία εκκλησίες

Ο Άγιος ταξιάρχης ήταν τότε το μικρό εκκλησάκι που βρίσκεται στην αυλή του καινούργιου ναού που χτίστηκε στις αρχές του 60, ενώ ο Άγιος Γεώργιος ήταν ενα μικρό παραγκάκι απέναντι απο το πρώτο δημοτικό σχολείο που ήταν και το μοναδικό στον Κορυδαλλό.

Ενα απο τα πρώτα ιδιωτικά σχολεία ήταν της Δουρατσίνου στην οδό Σερρών που λειτούργησε αρχικά δίπλα στο σινεμά Ακροπολ έναν απο τούς πιο όμορφους κινηματογράφους του Κορυδαλλού.

Το πρώτο δημόσιο Γυμνάσιο Κορυδαλλού λειτούργησε σε δυο κτίρια ένα στην πλατεία Αγίου Γεωργίου και το άλλο στον Ηράκλειτο στην Πέτρου Ράλλη. Τα πιο γνωστά ιδιωτικά εκπαιδευτήρια (Δημοτικό και Γυμνάσιο) που σπούδασαν πολλοί Κορυδαλλιώτες ήταν του Μακρυγιάννη στην Ψαρρών και του Ρηνιωτάκη στην Αγίου Γεωργίου.

Κινηματογράφοι

Μετά τη δίνη του πολέμου και του Εμφυλίου ο κοσμάκης ζήτησε διασκέδαση και η πιο φτηνή ήταν τα σινεμά.
Το Ακροπολ ήταν απο τα πρώτα σινεμά στον Κορυδαλλό στην Ταξιαρχών και μετά το Βίκτωρ στην οδό Ζάππα, το Ποπίκο δίπλα απο την Πλατεία Ελευθερίας και το αξέχαστο καλοκαιρινό Αύρα στην Αγίου Γεωργίου με την μάντρα πνιγμένη στα γιασεμιά.

Το Ποπίκο διοργάνωνε και μουσικά πρωινά τις Κυριακές. Το Άστρο έγινε αργότερα επί της Γρηγορίου Λαμπράκη. Σήμερα ολα έγιναν σουπερ μάρκετ και μεγαλοκαταστηματα οπως το Ακροπόλ που στεγάζη το κατάστημα Κωτσόβολος στην Ταξιαρχών. Αλλοι σινεμαδες της εποχης ηταν το Ριο, το Ποπη, το Ιωαννα και στην Νικαια επι της οδου Αθηνας ηταν το χολυγουντ της Εποχης με το Αλφα, Εσπερο, Κεντρικο, Απολλωνα, Αλκαζαρ, Ρεα και πολλους αλλους

Καφετερίες

Όταν τσιμεντάρανε και σουλουπώσανε κάπως την Πλατεία Ελευθερίας ανοίξανε και τα πρώτα μαγαζιά. Το καφενείο των Φιλάθλων η το καφενείο της Προοδευτικής μάζευε όλους τους Φιλάθλους του Κορυδαλλού.

Μετά ήρθε η εποχή της καφετέριας και του Ζαχαροπλαστείου την δεκαετία του 70. Το Κορονάντο στην γωνιά της Αθηνάς στην βόρειο δυτική πλευρά της πλατείας Ελευθερίας άφησε εποχή όπως και το Αλουέτ παραδίπλα και στα νότιο δυτικά της πλατείας το Εβρώπα με το απίθανο παγωτό Σικάγο (αξέχαστος σερβιτόρος ο Τζίμης) ακολούθησε το Λα Βάγκ και η Μπαρμπαρέλα στο υπογειάκι στην γωνία Αγίου Γεωργίου.

Στην Πλατεία Αγίου Γεωργίου το Λεζ Αμή ήταν απο τα πιο σοφιστικέ στέκια. Πολλοί μουσικοί και ροκ συγκροτήματα Κορυδαλιώτικα το είχαν κάνει στέκι, αξέχαστος σερβιτόρος ο Χάρης. Στην Πλατεία Βενιζέλου η Γαρδένια φημιζόταν για τις πάστες τις.

Κάποια στιγμή πολλές καφετέριες μεταφέρθηκαν και άλλες άνοιξαν στην πλατεία Μέμου, απο τις πρώτες το Κορονάντο που όμως δεν γνώρισε την παλιά δόξα και στην συνέχεια το Αραμης.

Σήμερα καμιά απο τις παλιές καφετέριες της πλατείας Ελευθερίας δεν υπάρχει την θέση τους έχουν πάρει καινούργια και πιο μοντέρνα μαγαζιά, οπως το Μικελ, Αγορα, Φλοκαφε,  κ.λ.π.

Η Ταξιαρχών που παλιά είχε ενα μικρό παγωπολείο, ένα χασάπικο και μάντρες με υλικά οικοδομών, σήμερα εξελίχθηκε σε μία απο τις πιό πολυσύχναστες εμπορικές οδούς του Πειραιά.

Σουβλατζίδικα του Κορυδαλλού

Ισως το πιό γνωστό σουβλατζίδικο που άφησε εποχή και υπάρζει ακόμα ήταν η Αγανάκτηση του Κυρ Νίκου δίπλα στο Ακροπολ.

Πολλοί παλιοί θα θυμούνται τον Κυρ Νίκο απο την εποχή πού ήταν γαλατάς, με το τρίκυκλο και τις τσίγκινες καρδάρες με το γάλα που πούλαγε χύμα και μετά με τα πρώτα εμφιαλωμένα μπουκάλια της ΕΒΓΑ.

Σιγά σιγά κατάφερε να φτιάξει ένα απο τα πιό πολυσύχναστα σουβλατζίδικα του Κορυδαλλού και όχι μόνο.

Ενα άλλο πολύ γνωστό σουβλατζίδικο ήταν το Κοχύλη του Ρέκκα στην Ταξιαρχών και Ψαρρών γωνία.

Σήμερα το Κοχύλη βρίσκεται στην οδό Αγίου Γεωργίου λίγο πρίν το Δημοτικό σινεμά το παλιό Βίκτωρ.

Τά σουβλάκια του Ρέκκα και ειδικά το μπιφτέκι, εξακολουθούν να είναι απο τα καλύτερα της περιοχής.

Η Ντισκοτέκ Βικτώρια

Η Βικτώρια ήταν από τα ιστορικά Ροκ κλαμπ του Κορυδαλλου. Άνοιξε στην δεκαετία του ’70 και ξεκίνησε με Φανκ μουσική. Στη συνέχεια παρακολουθώντας τις μουσικές εξελίξεις της εποχής, η Ροκ άρχισε σιγά σιγά να παίζει στην “Υπόγα” οπως την ελεγαν χαρακτηριστικα.

O ιδιοκτήτης Σούλης Καραγιαννίδης, γνωστός ως Σούλης ο Victorias, έδινε τα λεφτά του στη μουσική. Υπήρχαν στιγμές που το μαγαζί έκανε είσπραξη πενήντα δραχμές και την άλλη μέρα αγόραζε δίσκους εξήντα δραχμών. Έφευγε στην Αγγλία για να ενημερωθεί και να φέρει νέους δίσκους. Τότε η απόκτηση ενός δίσκου έμοιαζε με μύθο.

Οι εισαγωγές δίσκων ήταν ελάχιστες και πανάκριβες. Ροκάδες και Μεταλλάδες περίμεναν από νωρίς το απόγευμα στην πλατεία μέχρι ο DJ να βάλει το πρώτο κομμάτι. Aπ’ τις αρχές της δεκαετίας του 80′ η Βικτώρια φιλοξενούσε τα πιο γνωστά συγκροτήματα της εποχής.

Συγκροτήματα όπως οι Saxon, Alex Harvey, Motorhead, Iron Maiden, Scorpions χάριζαν στους θαμώνες υπέροχες και μοναδικές στιγμές, όχι με κάποια συναυλία, αλλά με την παρέα τους στα ίδια τραπέζια!!.

Οι ιστορίες για το πασιγνωστο ροκαδικο του Κορυδαλλου, αγγίζουν τα όρια του μύθου. Η πραγματικότητα όμως είναι ότι αυτο το ροκ στέκι, δημιούργησε και μετέφερε μουσικές τάσεις στην Ελλάδα. Ήταν το πρώτο ροκάδικο στην Ελλάδα, χρονολογικά, αλλά και μουσικά πρωτοπόρο για την εποχή του. Οι δίσκοι κατέφθαναν από το εξωτερικό για να μπουν στη δισκοθήκη του μαγαζιού, που έκλεισε οριστικά το 1988.

Ο χειμώνας του 2008

Σήμερα το χιόνι στον Κορυδαλλό είναι κάτι απίστευτο, πράγμα που είχε να συμβεί απο την δεκαετία του 60, δεν θυμάμαι να χιόνιζε έτσι για πολλά χρόνια. Αυτή τη στιγμή η Ελλάδα έχει καλυφθεί από 2 κρύα κύματα ένα από τη Ρωσία και ένα άλλο από τη Σκανδιναβία, ώστε μπορείτε να φανταστείτε τι συμβαίνει.

Είναι κοντά στα μεσάνυχτα καθώς έβγαλα αυτό το βίντεο και τις εικόνες, εάν το χιόνι θα συνεχιστεί και αύριο, τότε θα πάω στην Ακρόπολη για μερικές ομορφες φωτογραφίες από εκεί. Είναι αστείο που γράφω αυτό το άρθρο ενώ η Ανοιξη ξεκινά σε δυο εβδομαδες.

Σε κάθε γειτονια του Κορυδαλλού εχουν στηθεί χιονοπόλεμοι, η πλατεια Ελευθερίας με τα συντριβανια της να σχηματίζουν πανεμορφα σχήματα με τα κρυσταλομένα νερά πάνω στους θάμνους.

Η νερατζιές σκεπασμένες στο χιόνι, τα παγκάκια και ολόκληρη η πλατεία ειναι μια πανέμορφη εικόνα. Απλετη λιακάδα πράγμα που σημαίνει οτι σε λίγες ώρες το χιόνι θα λιώσει αλλά η ανάμνηση ποτέ.