Εθιμα και παραδόσεις το Πάσχα και Μεγάλη Εβδομάδα
Το Πάσχα ονομάζεται και Λαμπρή η Πασχαλιά, είναι η πιο σημαντική γιορτή του έτους στην Ελλάδα . Φέτος, η Μεγάλη Παρασκευή είναι στις 17 Απριλίου και η Κυριακή του Πάσχα στις 19 Απριλίου.
Το Πάσχα γιορτάζονται τα Πάθη, η Σταύρωση, η Ταφή και τελικά η Ανάσταση του Ιησού Χριστού.
Η κυριότερες ημέρες της Μεγάλης Εβδομάδας αντιπροσωπεύουν και μία απο τις ημέρες που πέρασε ο Ιησούς στην Ιερουσαλήμ κατά τον εορτασμό του εβραϊκού απο την
ημέρα της εισόδου του στην πόλη των Ιεροσολύμων μέχρι την Ανάσταση του.
Η Κυριακή των Βαΐων που ειναι και η τελευταία της Σαρακοστής εορτάζει την είσοδο του Χριστού πάνω σε ένα γαϊδουράκι στην Ιερουσαλήμ και την υποδοχή του απο
τους κατοίκους της με κλαδιά απο φοινικιές, τα βάγια. Την Κυριακή των Βαΐων μετά την λειτουργία μοιράζονται βάγια και μικροί σταυροί φτιαγμένοι απο φύλλα
φοινικιάς.
Μεγάλη Δευτέρα
Μεγάλη Δευτέρα ειναι αφιερωμένη στον Ιωσήφ τον πιο αγαπητό υιό του Ιακώβ τον οποίο πούλησαν τα αδέρφια του σε εμπόρους απο την Αίγυπτο. Ο Ιωσήφ εχει μεγάλη
σχέση με το Πάσχα γιατί αυτός έφερε τον Λαό του Ισραήλ στην Αίγυπτο οπού και έμειναν αιχμαλωτισμένοι μέχρι την εποχή που ο Μωυσής με την βοήθεια του Θεού
τους πήρε απο την Αίγυπτο για να τους φέρει στη Γη Χαναάν.
Το εβραϊκό Πάσχα γιορτάζει το πέρασμα του Αγγέλου που στάλθηκε απο τον Θεό για να θανάτωση όλα τα
πρωτότοκα παιδιά των Αιγυπτίων χωρίς να πειράξει τα παιδιά των Ισραηλιτών που είχαν σημαδέψει τις πόρτες των σπιτιών τους με αίμα αρνιού. Την ίδια ημέρα
διαβάζεται στην εκκλησία και η παραβολή της καταραμένης συκιάς απο το Ευαγγέλιο του Ματθαίου. Την Μεγάλη Δευτέρα ξεκινούν πολλοί την νηστεία της Μεγάλης
Εβδομάδας μέχρι να κοινωνήσουν το Μεγάλο Σάββατο .
Την Μεγάλη Τρίτη διαβάζονται η παραβολή των δέκα Παρθένων πού όταν άκουσαν το ιδού ο Νυμφίος έρχεται έτρεξαν να συναντήσουν τον Νυμφίο, όμως οι πέντε απο
αυτές, οι Μωρές, είχαν αποκοιμηθεί και αργοπόρησαν να βάλουν λάδι στα φανάρια τους, έτσι τελικά δεν μπόρεσαν να πάνε στο Γάμο, το δίδαγμα αυτής της
παραβολής ειναι ότι οι άνθρωποι πρέπει να ειναι πάντα έτοιμοι για την βασιλεία των ουρανών. Η παραβολή του πλούσιου άρχοντα και των τριών υπηρετών του και ο
τρόπος που διαχειρίστηκαν τα χρήματα που τους άφησε διδάσκουν την αγαθοεργία που πρέπει να έχουν οι άνθρωποι. Το βράδυ ψάλετε το τροπάριο της Κασσιανής.
Την Μεγάλη Τετάρτη διαβάζεται το Μύρωμα του Ιησού απο την αμαρτωλή, Ο Χριστός μιλάει ήδη για τον επερχόμενο θάνατο του λέγοντας στους μαθητές του ότι η
γυναίκα τον μύρωσε για να τον προετοιμάσει για την ταφή του. Στη λειτουργία ψάλετε ο Ευχέλαιος.
Την Μεγάλη Πέμπτη το Θειο Δράμα προχωρεί προς την αποκορύφωση του, την ημέρα αυτή γίνεται ο Μυστικός Δείπνος όπου ο Ιησούς κοινωνεί τους μαθητές του
δίνοντας τους απο ενα κομμάτι ψωμί που συμβολίζει το σώμα του και κρασί που συμβολίζει το αίμα του. Απο αυτήν την πρώτη κοινωνία των μαθητών ξεκινά το
μυστήριο της Θείας κοινωνίας. Το ίδιο βράδυ ο Ιησούς γυρνώντας στους μαθητές τους λέει ότι κάποιος απο αυτούς θα τον προδώσει, ο Ιούδας φεύγει για να
ετοιμάσει την προδοσία του κι ο Ιησούς συλλαμβάνεται στον κήπο της Γεσθημανής όπου εχει πάει για να προσευχηθεί με τους μαθητές του. Το βράδυ ψέλνονται τα
Δώδεκα Ευαγγέλια και στην εκκλησία περιφέρεται ο Σταυρός με τον Ιησού.
σημείωση. Η αναζήτηση του Αγίου Δισκοπότηρου με το οποίο ο Ιησούς ευλόγησε και έδωσε να πιουν κρασί οι μαθητές του, έγινε για τους δυτικούς και ειδικά για
τους σταυροφόρους ένας θρύλος και μια απο τις δικαιολογίες τους για τις εκστρατείες τους για την απελευθέρωση των Αγίων τόπων απο τους Άραβες.
Η μεγάλη γιορτή του Πάσχα ξεκινά τη Μεγάλη Παρασκευή που συμβολίζει τα συμβάντα της δίκης του Ιησού απο τον Πόντιο Πιλάτο ,την μαρτυρική πορεία Του προς τον
Γολγοθά, την Σταύρωση του και τελικά την Ταφή του. Ο Επιτάφιος βρίσκεται στην εκκλησία στολισμένος με ανοιξιάτικα λουλούδια. Μετά το τέλος της Λειτουργίας
κάθε ενορία γυρνά τον επιτάφιο στην περιφέρεια της, σε μερικές εκκλησίες απλώς περιφέρεται γύρω απο την εκκλησία. Ήδη σε πολλές περιοχές της Ελλάδας τα πρώτα
πυροτεχνήματα εμφανίζονται την βραδιά του επιτάφιου.
Το Μεγάλο Σάββατο ειναι η γιορτή της Ανάστασης, σε πολλές εκκλησίες με την πρωινή λειτουργία της πρώτης Ανάστασης πέφτουν και πολλά πυροτεχνήματα, η μεγάλη
λειτουργία της Ανάστασης και το αποκορύφωμα γίνεται τα μεσάνυχτα, ο κόσμος πηγαίνει στην εκκλησία αργά το βράδυ μεταφέροντας μαζί λαμπάδες και κεριά. Τα
μεσάνυχτα τα φώτα της εκκλησίας σβήνουν και ο ιερέας ψάλει το Δεύτε Λάβετε Φώς (Το Άγιο Φώς κάθε χρόνο φτάνει με ειδική πτήση της Ολυμπιακής απο τα
Ιεροσόλυμα και μοιράζεται σε όλες τις εκκλησίες της Ελλάδας) . Μετά ακολουθεί το Αναστάσιμο Ευαγγέλιο, συνήθως στο προαύλιο της εκκλησίας, ο Ιερέας
σηματοδοτεί την Ανάσταση του Χριστού ψάλλοντας το Χριστός Ανέστη. Ο κόσμος σπάει κόκκινα αυγά και εύχεται Χριστός Ανέστη, φωτοβολίδες και πυροτεχνήματα
φωτίζουν τον ουρανό. Κατα την επιστροφή στο σπίτι πολλοί φτιάχνουν ένα σταυρό πάνω απο την πόρτα με την αιθάλη του κεριού. Το τραπέζι ειναι στρωμένο με την
παραδοσιακή μαγειρίτσα, κόκκινα αυγά και πασχαλιάτικες λιχουδιές.
Η Κυριακή του Πάσχα ειναι η μεγάλη γιορτή της Λαμπρής, απο νωρίς το πρωί ο παραδοσιακός οβελίας ψήνεται στη σούβλα ενώ γύρω απο το εορταστικό τραπέζι
γλεντούν οικογένειά και φίλοι με τραγούδια και χορό.
Πολλά μέρη στην Ελλάδα γιορτάζουν το Πάσχα με τα δικά τους έθιμα. Μερικά παραδείγματα:
Στην Πάρο τα παιδιά αναπαριστούν τους αποστόλους του Ιησού, τον Μυστικό Δείπνο, την πορεία για τον Γολγοθά και τη Σταύρωση.
Στην Πάτμο δώδεκα μοναχοί αναπαριστούν τους αποστόλους, και ο Ηγούμενος πλένει τα πόδια τους στην πλατεία την Μεγάλη Πέμπτη .
Στην Κρήτη, όπως και σε πολλά σημεία στην Ελλάδα, μια κούκλα κατασκευασμένη από παλιά ρούχα καίγεται συμβολίζοντας το κάψιμο του Ιούδα.
Στην Κέρκυρα ο πολιούχος της πόλης Άγιος Σπυρίδωνας περιφέρεται την Κυριακή των Βαΐων και από το Σάββατο του Πάσχα κεραμικά και κανάτες ρίχνονται στους
δρόμους.
Στη Θράκη και τη Μακεδονία νέες γυναίκες φορώντας την παραδοσιακή ενδυμασία που ονομάζεται Λαζαρινή πάνε στα γύρω χωριά τραγουδώντας παραδοσιακά τραγούδια
του Πάσχα.